Η
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Η Κρήτη ήταν
ένα από τα πρώτα μέρη που ανέπτυξαν κουλτούρα γύρω από το κρασί, όπως
αποδεικνύουν άφθονα αρχαιολογικά στοιχέια από τη μινωική εποχή ( 3000-1500 π.Χ
). Η Κρήτη κατακτήθηκε από τους Δωριείς περίπου στο 500 π.Χ., ενώ παρέμεινε υπό ελληνική κυριαρχία εώς την άνοδο
της Ρωμαικής Αυτοκρατορίας τον πρώτο αιώνα π.Χ. , την οποία διαδέχτηκε η
βυζαντινή περίοδος που ξεκίνησε το 330 μ.Χ. και διήρκησε για μια περίπου
χιλιετία! Το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήρθε δύο αιώνες αργότερα μετά
την σύντομη αραβική κατοχή από το 824 ως το 961 μ.Χ., όταν οι Βενετοί εισέβαλαν
στο νησί το 1204. Ο πολιτισμός και η τοπική οικονομία άνθισαν εκείνη την εποχή,
μαζί με τις εξαγωγές οίνου Μαλβαζίας. Το 1669 η Κρήτη
κατακτάται από τους Οθωµανούς. Για τους επόµενους δύο αιώνες η εικόνα της
παραγωγής κρασιού στην Κρήτη δεν είναι ξεκάθαρη, όµως η διαφορετική κουλτούρα
των Τούρκων, καθώς και η απαγόρευση της κατανάλωσης αλκοόλ από το Ισλάµ φέρνει
κάποια αρνητικά αποτελέσματα στο χώρο του κρασιού! Η παραγωγή µειώνεται, ενώ η
επαφή µε τις αγορές της ∆ύσης γνωρίζει φθίνουσα πορεία. Το 1913 η Κρήτη προσαρτάται στο ελληνικό κράτος. Όµως η ταραγµένη
ιστορία της Ελλάδας τις επόµενες δεκαετίες, µε τους αλλεπάλληλους πολέµους, δεν
ευνοεί τις εξαγωγές, γεγονός που επηρεάζει ιδιαίτερα το κρασί. Άλλος ένας
αρνητικός παράγοντας σε αυτό έπαιξε η μεγάλη καταστροφή από τη φιλλοξύρα που
έπληξε τους ευρωπαϊκούς αμπελώνες, και έφτασε στην Κρήτη το 1954. Παρά τις
δύσκολες συνθήκες όµως, η κρητική οινοποιητική παράδοση επιβιώνει στα δύσκολα
αυτά χρόνια µέσα από τη βασική της µονάδα: την οικογένεια. Ακόµη και σήµερα
πολλές από τις σύγχρονες επιχειρήσεις που φτιάχνουν και εξάγουν τα κρασιά αυτά,
που γίνονται ολοένα και πιο γνωστά στις ξένες αγορές και βραβεύονται σε
διεθνείς διαγωνισµούς, προέρχονται από οικογένειες µεγάλων και µεσαίων παραγωγών
που κράτησαν ζωντανή όλα αυτά τα χρόνια τόσο την παράδοση, όσο και την αγάπη
για το κρασί. Στη σύγχρονη πραγµατικότητα το κρητικό κρασί εδώ και χρόνια έχει
κερδίσει και συνεχίζει να κερδίζει την προσοχή και την προτίµηση της ευρύτερης
κοινής γνώµης. Τα κρητικά κρασιά αποτελούν πολύτιµη παρακαταθήκη παραδοσιακών
ποικιλιών, εναρμονισμένων απολύτως στις κλιµατολογικές συνθήκες του νησιού. Το
πλήθος των ντόπιων ποικιλιών, η ποικιλοµορφία και η µμοναδικότητα των διαφόρων
οινοπεριοχών, αλλά και η µεγάλη παράδοση των κρητικών στο κρασί είναι οι βάσεις
για το σηµερινό ποιοτικό πρόσωπο του κρασιού της Κρήτης και τη συνεχή ανοδική
του πορεία.Η Κρήτη παράγει τόσο εκπληκτικά κόκκινα κρασιά, όσο και λευκά. Οι πιο γνωστές απ’αυτές:
Ερυθρά: Λιάτικο, Κοτσιφάλι, Μανδηλάρι, Ρωμέικο
Λευκά: Βηλάνα, Βιδιανό, Θραψαθήρι, Μαλβαζία, Δαφνί, Πλυτό, Ροζακί
ΡΩΜΕΙΚΟ
Το Ρωμέικο ή Ρωμαίικο ( από Ρωμιός - Έλληνας επί τουρκοκρατίας ), που μερικές φορές αποκαλείται και Μαυρορωμέικο, καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή των Χανίων. Είναι ένα ζωηρό κλήμα ευαίσθητο στον περενόσπορο και ανθεκτικό στην ανυδρία. Δίνει συνήθως ζωηρά ερυθρά κρασιά με ασταθές χρώμα-λόγω της ιδιότυπης πολυχρωμίας των σταφυλιών στους πολυάριθμους κλώνους του φυτού, καθώς και κρασιά που χαρακτηρίζονται από υψηλούς αλκοολικούς βαθμούς, χαμηλή με μέτρια οξύτητα και χαμηλή ένταση. Ανθίζει στα μέσα Μαρτίου και ωριμάζει στα μέσα Σεπτεμβρίου. Το Ρωμέικο χρησιμοποιείται για την παραγωγή κόκκινου, ροζέ, καθώς και ενός παράξενου φαινολικά στυλ λευκού κρασιού. Τρυγιέται πολύ ώριμο και τα περισσότερα χειροποίητα κρασιά που συναντιόνται στα κελάρια των καλλιεργητών έχουν πάνω από 14 βαθμούς σε αλκοόλη. Οι ποιοτικές δυνατότητες του Ρωμέικου είναι αναμφισβήτητες, αλλά οι περισσότεροι οινόφιλοι συνηθίζουν να αναφέρουν στα αρνητικά την συνήθεια των παλαιότερων κυρίως καλλιεργητών να φυτεύουν πολλά κλήματα, ως αποτέλεσμα των μεγάλων στρεμματικών αποδόσεων, πράξη που μειώνει άμεσα την ποιότητα του παραγόμενου κρασιού. Απ΄την άλλη πλευρά το Ρωμέικο, μπορεί να δυσκολεύεται να παραγάγει σύγχρονα κρασιά, αλλά μπορεί να αποτελέσει βάση για στυλ όπου η οινοποίηση ή η παλαίωση είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές με το χαρακτήρα του σταφυλιού! Ο τρόπος παραγωγής του ήταν και είναι αρκετά εύστοχος! Τα σταφύλια τρυγιόταν ώριμα ( πάνω από 14 βαθμούς Baume ), διαβρέχονταν για λίγες ημέρες και εν συνεχεία τοποθετούνταν σε βαρέλι για την τελική ζύμωση. Στην περίπτωση του Ρωμέικου συναντάται πολλές φορές ένα σύστημα παλαίωσης, γνωστό και ως σύστημα solera, που χρησιμοποιείται κυρίως στα Sherry. Με λίγα λόγια συμπληρώνεται στο ήδη υπάρχον παλαιωμένο κρασί ένα νεότερο, ώστε το τελευτάιο να προσλάβει σιγά σιγά αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά από το πρώτο!
Αυτό το κρασί ονομάζεται μαρουβάς ( στα κρητικά μαρουβισμένο θα πει παλαιωμένο ). Η μακροχρόνια παλαίωση του, δίνει στο κρασί ένα εξαιρετικό χαρακτήρα κεχριμπαρένιου χρώματος με αποχρώσεις μελιού, καθώς και οι γεύσεις από αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς δημιουργούν ένα εντυπωσιακό βάθος πολυπλοκότητας. Συνηθίζεται να σερβίρεται στους 17-18 βαθμούς και συνδυάζεται εξαιρετικά με προιόντα κυνηγιού, κόκκινα κρέατα και πικάντικα τυριά. Δεν είναι, όμως λίγες οι φορές που μαρουβάς σερβιρόταν στο τέλος του γεύματος ως απεριτίφ, συνήθως με τη συνοδεία μήλων! Τα πολύ παραδοσιακά κρασιά μαρουβάς αποτελούν δείγμα εναντίωσης σε κάθε είδος παγκοσμιοποίησης στον κόσμο του κρασιού, αλλά δεν παύει να είναι ένα προϊόν που κοντεύει να εκλείψει. Τα ελάχιστα δείγματα εμπορικού μαρουβά ωχριούν μπροστά στον παραδοσιακό και αληθινό και συνήθως αντιμετωπίζονται από τους τουρίστες σαν οποιοδήποτε άλλο σουβενίρ από την Κρήτη!
Πηγές:
- ¨Τα ελληνικά κρασιά¨, Κωνσταντίνος Λαζαράκης
- ¨Η ιστορία του κρασιού στην Κρήτη¨
- http://www.winesofcrete.gr/cretewines/el/Article/%CE%A4%CE%BF%CE%9D%CE%B7%CF%83%CE%AF/%CE%97%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%CE%9A%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7_997.html
- http://www.newwinesofgreece.com/home/
- http://www.diktamo.gr/index.php/products/item/191-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%B2%CE%AC%CF%82-%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD
- http://hatzikos.blogspot.gr/2010/07/blog-post_06.html
